Ellen ten Damme toerde vanaf september 2022 tot juni 2023 door het land met haar show Barock. Deze uitbundige kunststroming staat ook centraal in haar expositie ‘’De Schatkamer van Ellen ten Damme.’’ Deze is te zien vanaf dinsdag 3 oktober 2023 in Museum de Zwarte Tulp. Met bekende Nederlanders als gastconservators wil het museum meer bezoekers trekken.
Op een miezerige zomerdag wacht mijn man Peter een boeiende middag in Museum de Zwarte Tulp. Daar maken we kennis met Frank Schermer Voest. Hij is niet alleen projectmanager van de ‘’De Schatkamer van Ellen ten Damme’’ maar ook directeur van theater Floralis. Daar gaf Ellen op23 mei haar show vol theatrale uitbundigheid. Daarna zei ze spontaan ‘’ja’’ op het verzoek voor het samenstellen van de expositie.
De schatkamer van Ellen ten Damme
‘’Ellen ten Damme koos in totaal 146 items uit’’, vertelt Frank. ‘’Het zijn vooral nog niet eerder geëxposeerde kunstvoorwerpen uit voornamelijk particulier bezit. Zoals het pianokrukje van regentes Emma.”
Een aantal objecten komt ook uit de privéverzameling van jonkheer Jan Six X ofwel de Tiende . Hij is een nazaat van de Nederlandse kunsthandelaar en -historicus Jan Six(1618-1700). Hij was de heer van Hillegom. Rembrandt schilderde zijn portret. Dit was te zien in het Rijksmuseum gedurende het najaar van 2010.
Ellen ten Damme en de Zonnekoning Lodewijk XIV
De zonnekoning Lodewijk XIV en het item macht stonden centraal in de show ‘’Barock’’ van Ellen ten Damme. Het was een bal demasqué vol verassende en herkenbare songs. Uitbundig en frivool. Een wereld vol schone. Het weerspiegelde de wereld van de toenmalige jetset en superrijken.
In de wereld van deze elite ontstond in 1636 de tulpenkoorts. Er werden gigantische bedragen geboden voor een enkele bol. Met het bedrag zou je destijds zelfs een grachtpand kunnen kopen. Zou, want volgens de historicus Henk Looijestein klopt dit verhaal niet. Met zijn boek Tulpenkoorts (Uitgeverij Verloren, 3 februari 2023) prikte hij deze mythe door.
Expositie Tulpenkoorts
In Museum de Zwarte Tulp zie ik de jaren 1636 – 1637 terug in de expositie Tulpenkoorts: het ware verhaal.’’ Deze duurt tot 27 augustus en toont ook het ineenstorten van deze windhandel. Spotprenten werken op mijn lachspieren.
Onder de indruk raak ik van de sfeervolle prent ‘’Compagnie der Bloemisten in Haarlem.’’ Deze toont de bollenhandel in mijn woonplaats en zie ik terug op de cover van het boek.
Ellen ten Damme en haar 40m2
PR-vrouw Marjolijn van der Jagt neemt me mee naar een ruimte van 40m2. We kennen elkaar van de Hollandia Netwerk Bijeenkomsten van Stichting PRET (Promotie Recreatie En Toerisme). Op zoek naar een blogger noemde zij mijn naam aan het bestuur van Museum De Zwarte Tulp.
Nu neemt ze me mee naar een kleine ruimte met een betimmering van eikenhout. Achter het glas van vitrines zie ik niet alleen vazen voor tulpen maar ook voor hyacinten en krokussen. Ze behoren tot de vaste collectie van het museum. Zoals trouwens in dit museum ook de schilderijen van bollenvelden en stillevens van bolgewassen.
2025
Samen met hun voorzitter Jan van Vliet en theaterdirecteur Frank richten Marjolijn en Frank zich op het jaar 2025. Dan viert het in 1985 opgerichte Museum de Zwarte Tulp zijn 40-jarig jubileum. Samen gaan ze een mooi programma bedenken en organiseren.
Het jaar 1985 en de tulpenkoorts uit 1636-1637 zijn niet de enige mijlpalen in de historie van de Bollenstreek. Dat ontdek ik tijdens mijn bezoek aan de eerste verdieping van het museum. Daar zie ik niet alleen werktuigen maar ook een indrukwekkende tijdslijn. Deze vermeldt met foto en tekst dat het eerste bloemencorso plaatsvond in 1947.
Meer over Ellen ten Damme en de tulp
- Theater Floralis staat bekend om het organiseren van mooie voorstellingen;
- Dorpsmarketing Oegstgeest is het PR-bureau van Marjolijn van der Jagt. Het promoot en profileert onder mee Oegstgeest;
- Jan van Vliet is voorzitter van het Gilde van de Zwarte Tulp en voorzitter van Gildemeesters Bollenstreek;
- Het boek ’’Tulpenkoorts: mythe en werkelijkheid l’’ van Henk Looijestein verscheen bij uitgeverij Verloren.
- Stichting PRET bezocht Museum de Zwarte Tulp op 23 mei 2019.
- Tip: lees ook eens het boek Rare Kronkels over de aard van kunstenaars.
- Leuk om te doen: je verdiepen in de geschiedenis van Halfweg Lisse langs de Trekvaartroute Haarlem-Leiden. Deze bestaat uit informatiepanelen langs de route en een bijbehorende website.
Wist je dat?
Wist je dat Museum De Zwarte Tulp voortkwam vanuit een particulier initiatief? ze ontvangt geen subsidie maar wel structurelefinanciële bijstand van 130 ondernemers. Zij vormen het Gilde van het Museum. Ook telt ze ongeveer zeventig vrijwilligers.
Kijk voor meer informatie op de website van Museum de Zwarte Tulp.
